Dilimize Farsçadan geçen hurma, Arapçada nakhle olarak bilinir.
Allame Nimetullah Cezairi “Envarun Numaniye” adlı kitabında hurmayla
ilgili şunu söyler: “Allah(c.c) Hz.Adem’i yaratacağı zaman
meleklere Hz. Adem’in toprağını bir eleğe koymalarını emretti.
Elendikten sonra saf ve ince olanından Hz. Adem yaratıldı. Elekte geriye
kalan kısımdan da hurma yaratıldı. Nakhle “elekte kalan” anlamını
taşır. Hz. Adem’in toprağından geriye kalan anlamında hurma ağacına
nakhle denmiştir. O yüzden hurma ağacı halamız sayılır" denmiştir.
Hurma ağacı incelendiğinde insana ne kadar çok benzediği
anlaşılmaktadır. Hurma ağacının insana benzemesi hususunda Peygamber
Efendimizin(s.av) de hadis-i şerifleri bulunmaktadır. İbni Ömer
anlatıyor:
“Efendimizin yanında otururken hurma ağacının özü içi(cummar)
getirildi. Efendimiz şöyle bir soru sordu. 'Ağaçlardan bir ağaç aynen
Müslüman adama benzer yaprağı düşmez. Söyler misiniz bana hangi ağaçtır
o?' Orada bulunanlar çöl ağaçlarına daldılar benim aklıma hurma olduğu
geldi. Söylemeye niyetlendim ama baktım ki ben orada olanların en
küçüğüyüm sustum.Efendimiz buyurdular ki : 'O ağaç hurmadır' "(Buhari,ilim14,50;Müslim,sıfatü’l-kıyamet 63; Tırmizi,emsal 79)
Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretleri de, 'Marifetname'
isimli eserinde canlıların yapı benzerliklerine göre
sınıflandırıldığında madenlerle bitkiler arasında ara varlığın mercan,
bitkilerle hayvanlar arasındakinin hurma, hayvanlarla insanlar
arasındakinin de maymun olduğuna işaret etmektedir. Yani madenlerin en
tekemmül etmiş

mükemmel) şekli mercan, bitkilerin hurma, hayvanların
maymun ve yaratılanlar arasında en mükemmel varlık ise insan nev’idir.,
demiştir. Şimdi hurma ile insan arasındaki benzerliklere bir göz atalım;
İşte hurma ve insan arasındaki şaşırtıcı benzerlikler :
. İnsan da hurma da dik ve geniş bir gövdeye sahiptirler.
. İkisinde de erkeklik ve dişilik vardır.
. İkisi de ancak döllenme ile çoğalır ve meyve verir.
. Erkeklik poleni kokusuyla insanın meni kokusu aynıdır.
. İkisinin de kafaları kesildiğinde ölürler.
. İkisinin de kalbi kuvvetli bir darbeye maruz kalırsa ölürler.
. İnsanın cismindeki kıllar ve saçlar gibi hurma ağacında da lifler vardır.
. Farklı çeşitteki hurmaların renkleri farklı ırktan insanların ten renklerine benzer.
. İnsanın şiddetle suya ihtiyacı olduğu gibi onunda çok bol suya ihtiyacı vardır.
. Ömrü ortalama insan ömrü kadardır.
. Yavrulaması insanın ortalama yavru adedine denktir.
. Gençlik ve ihtiyarlık yaşları da insanın yaşlarına benzer.
Özellikle hurmanın döllenmesinin ve yavrulamasının aynen insan gibi olması nedeniyle çok ilgi çekicidir.
Döllenme olayı kış mevsiminde meydana gelir. Erkek hurma ağacından
alınan polenler(tal) bir yerde kurutulur. Sonra dişi hurma ağacının
tepesinde bir yarık açılmaya başlar. Bu yarık bölgeye belli oranda tal
denilen kurutulmuş polenler konulur ve üzeri zarar görmeyecek bir
şekilde sarılır. Böylece döllenme işlemi tamamlanır. Yeni filiz
oluştuktan sonra kesilir ve dişi ağacın yakınına dikilir. Belli
büyüklüğe ulaştıktan sonra da annenin yanından alınarak başka bir yere
nakledilir. Hurma ağacının en verimli yılları 15 ile 40 yaşları
arasındadır. 60 yaşından sonra da artık ya meyve vermez ya da çok az
meyve verir hale gelir. İnsana bu kadar benzemesi çok ilginç ve şaşırtıcıdır.