Uhud harbi sırasında Hayberin fethinde ve daha sonraları da dahil olmak üzere KIZILBAŞ sözünün doğumuyla ilgili birçok rivayet bulunmaktadır. Osmanlı BAŞLARDA Türk-Türkmen kitleyi KIZILBAŞ olarak belirliyor. Bu kelime Safevilerin etkisinin görülmeye başlanmasından sonra ise Erdebile bağlı olanları ifade için kullanılmaya başlanıyor. Yani nihai aşamada Kızılbaş kelimesi Erdebile yönelmiş olan Türk-Türkmen kitleleri anlatıyor, Erdebil bağı yada ilişkisi olan kürtlerde bu gruba dahil ediliyor, yani belirleyici unsur ERDEBİL İLİŞKİSİ oluyor, kabul ediliyor. Osmanlının gözönünde kızılbaşlık olayı ERDEBİL ile ilgili bir olay olarak Anadolu tarihindeki yerini alıyor…

Şah İsmail’in atalarından olan Şeyh Cüneyd ve Şeyh Haydar ordularını diğer ordulardan ayırmak içir KIRMIZI RENGİN kutsallığından da yola çıkarak kızıl başlıklar yada külahlar giydirmişlerdir.

Erdebil taraftarıda kendilerini ayırd etmek için yapılan bu eyleme sahip çıkmışlar ve üstelik KIZILBAŞ sözünü de kullanmışlardır. Dolayısıyla Erdebil Şeyhlerinin Anadoluya girip çıkmaları Anadolu içlerinde savaşmaları sonucunda Anadolunun yerli halkları ve Anadolu beylikleride onları KIZILBAŞ namı ile tanımışlardır. Anadolu da Erdebil sempatizanı olan halkta bu olayı benimsemiş ve aynı deyimi kendilerini ifade etmek için sık sık kullanmışlardır. Hatta bu olay Pir Sultan’ın bir dörtlüğünde oldukça açık olarak anlatılmaktadır:

GİDİ YEZİD BİZE KIZILBAŞ DEMİŞ,

BAHÇEDE AÇAN GÜLDE KIRMIZI,

İNCİNME EY GÖNÜL NE DERLERSE DESİNLER

KUR’AN-I DERCEDEN DİL DE KIRMIZI,

Temel olarak Alevilik’le aynı anlama gelen ve hiçbir farkı bulunmayan kızılbaş kelimesi Osmanlının gözünde ONİKİ İMAM yolunda çalışanları ifade eden, yada onlar için kullanılan kelime olarak siyasi bir içerik kazanmıştır. Bundan sonra da Alevileri kötülemek için sık sık kullanılır hale gelmiştir.

Bu durumu meşrulaştırmak isteyen ve dinini dünyasına satan din adamlarıda “KIZLBAŞIN KATLİ VACİPTİR.” Diyerek siyasi otoritenin isteğine uymuşlardır.

SONUÇ OLARAK;

OSMANLI, KIZILBAŞ KELİMESİYLE ONİKİ İMAM YOLUNU YAYMAYA ÇALIŞANLARI İFADE ETMİŞTİR. SAFEVİ İLE OLAN İLİŞKİYİ KIZILBAŞ KELİMESİYLE İFADE ETMİŞTİR.

ÖZ İTİBARİYLE VE PRATİK OLARAKTA ALEVİLİK VE KIZILBAŞLIK AYNI ANLAMA GELMEKTEDİR. KIZILBAŞLIĞI, ONİKİ İMAM KAYNAKLARININ BULUNDUĞU YÖN’Ü GÖSTEREN İFADE OLARAK DA ANLAMAK GEREKİYOR. HER ALEVİ KIZILBAŞTIR, HER KIZILBAŞTA ALEVİDİR.